15 november 2021

Onlangs vroeg iemand me waarom er in de preken zo weinig aandacht wordt besteed aan het klimaat. Die vraag is begrijpelijk, omdat we dagelijks overstroomd worden door berichten over smeltende ijskappen, een stijgende zeespiegel en extreme weersituaties. Er is bijna geen weerbericht meer dat ons in nuchtere woorden de weervoorspelling meedeelt; het gaat vaak gepaard met een verwijzing naar de opwarming van de aarde. Het is of te koud of te warm voor de tijd van het jaar.

Ondertussen gaat het hier om een serieuze zaak. De talloze rapporten die verschijnen liegen er niet om. Met name ook het laatste rapport van het internationale klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) liet veel stof opwaaien. Het gaat niet zo goed met planeet aarde. Dat valt moeilijk te ontkennen. Als schaatsliefhebber zie ik de gevolgen van deze toestand met lede ogen aan.

Overigens is het nog wel de vraag wat nu precies de menselijke invloed is. We doen ten slotte pas 200 jaar metingen, en van die tijd daarvoor moeten we het hebben van menselijke oor en ooggetuigen. Veel cijfers levert dat natuurlijk niet op. Dat moet ons dan wel wat voorzichtig maken.

En dat is wel wat ik een beetje lastig vind. Natuurlijk ben ik totaal niet deskundig op dit terein, maar de apocalyptische taal die men gebruikt om aan te geven dat het echt helemaal verkeerd gaat met het milieu, is soms wel wat over de top.

Alweer een tijdje geleden verscheen het boekje "Het water komt" van de journalist Rutger Bregman. Hij zegt in dat boek dat het niet zo lang meer zal duren voordat we spreken over 'Amersfoort aan de zee'. Als je dat leest, komt het water heel dichtij! Het probleem van dit boekje was wel, dat de wetenschappers die Bregman citeerde, zich niet herkenden in de manier waarop Bregman het verwoord had. Dan riekt het toch naar bangmakerij en daar zijn we werkelijk niet mee geholpen.

In mijn kinderjaren verschenen er in de kranten afbeeldingen van de aardbol als kaars. De boodschap was helder. Nog even en de aarde was opgebrand. Vooral door de zure regen, heette dat doen. Het was, zo begreep ik later, het gevolg van de club van Rome. Ook weer in apocalyptische woorden werd toen voorspeld dat de beschaving over niet al te lange tijd zou instorten. Er werd zelfs een soort voorspelling gedaan dat dit rond 2020 zou gebeuren. Inmiddels draait de aarde nog steeds. Nu is het gevaar van dit soort bangmakerij, dat mensen het zo over de top vinden, zich er helemaal niets van aantrekken. Dan ben je nog verder van huis. Want, ik herhaal het nog maar eens, er is natuurlijk wel wat aan de hand.

Wat naar mijn idee ook totaal niet helpt, is die dubbele moraal, die je helaas nogal eens aantreft bij politici. Ze kondigen grote, draconische maatregelen aan, maar die neigen nogal eens neer te komen bij de gewone burger dan wel de boer. En natuurlijk: als er wat aan de hand is, moeten we er allemaal op een of andere manier een offer voor brengen.

Maar ruim eerst je eigen kamer op! Dat is een van de twaalf regels voor het leven die Jordan Peterson heeft opgesteld. En ik vind het een heel goede. Als Europa het klimaat zo belangrijk vindt, stop dan met de jaarlijkse volksverhuizing van Brussel naar Straatsburg en vice versa. Officieel zetelt de Europese Commissie in Brussel, maar omdat Frankrijk dat ooit heeft bedongen, vergaderen ze ook in Straatsburg. U kunt wel nagaan wat een volksverhuizing dat is. De kosten: 160 miljoen euro per jaar. En alleen maar om politieke belangen. En denk ook eens aan politici die hun mond vol hebben over klimaatverandering en ondertussen er op los vliegen - zelfs voor tochtjes van 50 km.

Daarom die belangrijke woorden: Ruim eerst je eigen kamer op.

Maar dat geldt ook onszelf. We kunnen gaan staken en demonstreren, maar als we zelf niet bereid zijn om eens wat zuiniger aan te leven, wat hebben die grote woorden dan voor betekenis? Het is nogal makkelijk alleen maar naar de overheid te wijzen. Begin er zelf mee. Zo bezien gaat het in de preek dan best wel vaak over deze thematiek. Bijvoorbeeld met dankdag. Nee, ik heb het klimaat niet genoemd.

Als je de woorden van David uit deze Psalm nu eens serieus neemt: Jonge leeuwen lijden armoede en honger, maar wie de HEERE zoeken, hebben geen gebrek aan enig goed (Ps. 34:11). Dan hoef je dus niet alles te hebben wat je hartje begeert, want God is alles voor je. Dan hoef je echt niet elk jaar een nieuwe telefoon, dan hoef je niet te vliegen naar verre landen, dan hoef je niet zo nodig je huis elke keer weer opnieuw in te richten, dan hoef je zoveel vervuilende dingen niet. Juist omdat God alles is. Dan is de voetstap die je achterlaat op deze aarde ook niet zo groot.

Het zou het klimaat echt ten goede komen.

Evenals je eigen ziel trouwens.

Meer informatie:
ds. G.C. Bergshoeff
033-277 13 77
dsb@hervormdscherpenzeel.nl

Terug naar het nieuwsoverzicht