Wat een crisis met je doet

29 mei 2020

Mensen vragen wel eens aan me hoe het dagelijkse leven van een dominee er uit ziet. Mensen kunnen zich daar in het algemeen niet zoveel bij voorstellen. Een enkeling leeft nog in de veronderstelling dat je op zondag een preekje houdt en hier en daar wat vriendelijke woorden spreekt. Wanneer je zulke mensen uitlegt dat je met de voorbereiding van een preek zo'n 1,5 dag bezig bent, kijken ze je wat ongelovig aan. Je ziet ze dan bijna denken: die brede mouwen van de toga zijn er toch niet voor niets? Daar kun je best even een preekje uitschudden.

De meeste mensen snappen wel dat je als predikant naast preken ook bezig bent met het bezoeken van mensen, vergaderen en talloze activiteiten. Het mooie is dat je met alle soorten en maten van mensen mag werken. En wie met mensen werkt, wordt altijd weer verrast. Ik mag met mensen spreken over de diepe dingen van het leven.

Dat komt in het bijzonder tot uitdrukking wanneer mensen naar het einde gaan. Dat zijn niet altijd de gemakkelijkste gesprekken, maar ze zijn vaak wel heel bijzonder. Vooral als je dan mag spreken over de hoop. De hoop die er is door het geloof in Christus. Dat zijn momenten waarop ik God dankbaar ben dat ik Zijn dienaar mag zijn.

In de bezoeken wordt direct - maar vaker indirect - ook duidelijk wat de preken (of beter: het Evangelie) met de mensen doet of niet doet. Ook dat is goed te horen. Je weet dan wat er leeft en waar mensen mee zitten. Het geeft me ook wat zicht op de vraag of de zaken die ik in de preek aan de orde stel wel opgepakt worden. Niet dat het nu altijd helemaal helder wordt. Uiteindelijk is dat het werk van de Geest. En Die werkt bij voorkeur in de stilte en op lange termijn.

Maar nu is alles anders.

En ook dat levert weer aardige gesprekken op met de dokter, de mevrouw van de groentewinkel of de dorpsgenoot. Hoe doen jullie dat nu als kerk? Nou over dat laatste hoef ik u niets te vertellen, want dat moge wel duidelijk zijn. Toen de maatregelen van kracht werden in maart, was het wel even lastig.

Preken voor een lege kerk, zonder enige vorm van interactie. Geen bezoeken meer, maar telefonisch contact. En dan opeens alle kringen en vergaderingen geannuleerd.

Ik hield tijd over, dat wel. Ik ben begonnen in een boek dat al lang lag te wachten. Ik maakte een extra ommetje met de fiets. Maar erg rustig was het niet in mijn hoofd en in mijn hart. Je probeert toch van alles te bedenken om met mensen in contact te komen. Tegelijk loop je ook een beetje doelloos heen en weer.

Werkers in de zorg draaiden overuren, docenten gingen digitaal aan de slag, velen moesten massaal thuis gaan werken en dan waren er de beroepen (winkels!) die gewoon door moesten. In de gezinnen ontstond ook weer een heel andere dynamiek nu de kinderen thuis bleven. Logisch dat iedereen op zijn of haar eigen manier druk doende was.

Maar naar mijn gevoel lag het werk in de kerk een beetje stil. Ik keek wel eens met jaloerse blikken naar managers in ziekenhuizen of directies van scholen waar men met vereende krachten het werk ter hand nam. In de kerk leek alles en iedereen verlamd. Gelukkig dat de diensten wel door konden gaan, zij het op een heel andere manier.

Eerlijk gezegd kreeg ik wel wat motivatieproblemen. Ik miste de uitdaging, de reacties, de gezamenlijkheid. Ik ben maar een mens. Er zijn mensen die denken dat je het als dominee allemaal wel keurig voor elkaar hebt (en misschien straal ik dat ook wel uit). Maar het valt, eerlijk gezegd, nog wel een beetje tegen. Daarom vind ik het ook best confronterend allemaal. Je wordt zo teruggeworpen op jezelf en je roeping. Waar doe je het allemaal voor? Wat is uiteindelijk je diepste drijfveer? En voor je het weet ga je ook van alles voelen. Dat is niet echt fijn, maar wel heilzaam. Want uiteindelijk is het God Zelf die mij deze vragen stelt. En dan weet je dat het ergens goed voor is.

Het heeft mij in elk geval wel het een en ander geleerd. Het heeft me meer bewust gemaakt van mijn afhankelijkheid van God. In Bergambacht woonde ik naast ds. Van Gorsel, hij was met emeritaat. Later kwam hij in het verpleeghuis terecht en ik zocht hem daar op. Hij vertelde toen tegen me dat hij nu zelf moest ondervinden wat hij anderen altijd in de preek had voorgehouden. Ik vond dat toen wat vreemd klinken uit de mond van een ervaren dominee. Maar nu snap ik het wel iets beter.

Langzaam maar zeker komt alles weer een beetje op gang. Digitaal is er natuurlijk van alles mogelijk, en dat hebben we als moderamen en later met de ouderlingen van wijk Noord ook gedaan en dat was goed.

Maar niets is mooier dan elkaar weer echt te ontmoeten. Ik zie er naar uit. Een ervaring rijker.


Meer informatie:
ds. G.C. Bergshoeff
033-277 13 77
dsb@hervormdscherpenzeel.nl

Terug naar het nieuwsoverzicht